8/19/2015

8 największych & najbardziej znanych lingwistów na świecie

Podejmując naukę języka obcego warto zgłębić tematykę metodologii nauki języka, ale również języka samego w sobie, budowy, historii ewolucji itd. Ucząc się języków obcych nie sposób nie napotkać na zagadnienia lingwistyczne dotyczące fonetyki, semiotyki czy składni języka, których poznanie jest integralną częścią procesu dydaktycznego. Nie trzeba być lingwistą, by znać dobrze język obcy, mimo to jest to niezwykle ciekawa dyscyplina nauki. Nie sposób też przejść obojętnie wobec poradników lingwistów światowej sławy. Któż nie ceni profesora Miodka czy Bralczyka, którzy w bardzo ciekawy sposób potrafią wyłożyć zawiłości języka polskiego. Mimo że często posługujemy się wieloma zwrotami czy wyrazami, nie zdajemy sobie sprawy skąd i dlaczego powstały oraz dlaczego wymawiamy je tak a nie inaczej, odmieniamy w taki sposób. Dzięki dorobkowi naukowemu lingwistów można zgłębić wiedzę dotyczącą korzeni języka, morfologii. Niezależnie od tego, którego języka się uczymy lub zamierzamy nauczyć warto zapoznać się z ósemką najpopularniejszych lingwistów świata. Pośród nich znajdują się również Polacy, wsławieni zasługami na rzecz lingwistyki, odkrywania zawiłości budowy języka, struktur typowych dla danych grup języków i wpływu kultury na ewaluację języka.

Source: http://critical-theory.com/
1. Jednym z najbardziej znanych i największych lingwistów światowych jest Noam Chomsky. Amerykanin, lingwista i filozof, a także polityk. Wsławił się ogromnym dorobkiem, ukończył Massachusetts Institute of Technology, a następnie współtworzył katedrę lingwistyki poprzez rozwój psycholingwistyki oraz informatyki z zakresu teorii języków programowania. Jego nazwisko jest najczęściej cytowanym wśród naukowców światowych. Lingwista uważa język za przyrodzoną cechę ludzkiego gatunku, jako nieskończony zbiór zdań oparty na skończonej palecie słów i reguł. Jego dziełem jest klasyfikacja gramatyk języków formalnych. Istotnym wkładem naukowym Chomsky'ego jest zainteresowanie środowiska naukowców gramatyką wspólną dla wszystkich języków. W 1957 roku wydał pracę Syntactic Structures skupiając się na problematyce składni i logiki w kontekście semantyki, która jest istotną częścią budowy języka. W swojej pracy zajął się również konceptem „organu” odpowiadającego za przyswajanie języka przez dzieci. W dużej mierze jego rozważania mają charakter filozoficzny. Chomsky jest autorem koncepcji gramatyki uniwersalnej, która odzwierciedla prawidła matematyki, geometrii i ładu świata, w którym brak miejsca na przypadek. Wśród dzieł Chomsky'ego wymienić należy przełożone na język polski: Lingwistyka a filozofia: współczesny spór o filozoficzne założenia teorii języka oraz Zagadnienia teorii składni, jak i O naturze i języku, a także Trzy elementy projektujące język.

2. Nauczycielem i mentorem Chomsky'ego był Leonard Bloomfield, amerykański lingwista. W 1933 roku wydał on swoje dzieło – podręcznik – język, w którym to zaprezentował opis językoznawstwa strukturalnego. Badał on języki rodziny Algonquian oraz języki austronezyjskie, tym samym dając wkład w indoeuropejskie językoznawstwo. W swojej pracy kładł największy nacisk na zasady, behawioryzm oraz procedury. Analizy języków dokonywał na podstawie naukowych podejść formalnych. Uznany został za twórcę amerykańskiej szkoły strukturalistycznej.

3. Prócz tych którzy wnieśli bardzo spory wkład do lingwistyki, warto pamiętać o historycznych postaciach istotnych dla językoznawstwa. Pośród pierwszych znanych lingwistów znajduje się nazwisko Jakoba Grimma. Był od twórcą zasady spółgłoskowych zmian w wymowie. W 1822 roku oznaczoną tę zasadę prawem Grimma. Podwaliny pod lingwistyczne odkrycia dał również Karl Verner, autor prawa Vernera, polegającego na określeniu reguły zamiany bezdźwięcznych głosek zwartych w germańskie zwarte dźwięczne, jeżeli występują one przed samogłoską akcentowaną.  

4. Istotną postacią wśród lingwistów jest Edward Sapir, amerykański językoznawca specjalizujący się w lingwistyce strukturalnej. Badał on zależność między nauką o morfologii języka a antropologią. Miał on ogromny wpływ na dalszy rozwój i kierunek badań językoznawców. Jego początki dotyczyły zagadnień filologicznych, badania języka w kontekście literatury, z czasem badania przerodziły się w rozważania filozoficzne o szerszym spektrum czynników wpływu. Sapir hołdował tezie, iż język mówiony jest gorszą wersją języka pisanego.

5. Ciekawą postacią historyczną w lingwistyce jest Emmanuel Alvarez, żyjący w XVI wieku. Był portugalskim jezuitą oddanym badaniu gramatyki języka, czego owocem stał się podręcznik gramatyki łacińskiej wydany w 1573 roku w Lizbonie. Zwany również Alwarem. Został rozpowszechniony w Europie na tyle, iż w 1577 roku został wydany również w Poznaniu. Z podręcznika tego zrezygnowali dopiero pijarzy. Nie było to dzieło na miarę obecnych czasów, jednakże Alwar był krokiem naprzód w ówczesnej lingwistyce.

6. Ferdinand de Saussure został nazwany ojcem nowoczesnej semiotyki oraz współtwórcą współczesnej lingwistyki strukturalnej. Szwajcarski językoznawca pochodził z rodziny naukowców interdyscyplinarnych, co nie było bez znaczenia dla jego spojrzenia na język jako twór uzależniony od wielu dyscyplin naukowych. Już jako nastolatek wykazywał duże zdolności językowe, uczył się greki, łaciny, a z czasem również języka celtyckiego. Saussure jest autorem twierdzenia, iż język jest stałym zbiorem norm społecznych, które pozwalają porozumiewać się ze sobą. Co ważne, odróżniał system znaków od języka mówionego jako niezależną realizację systemu zapisu. Badał od język w kontekście historycznym, jak i w danym momencie, rozróżniając językoznawstwo diachroniczne od językoznawstwa synchronicznego. Był też pionierem w rozróżnieniu znaku jako fonetycznej prezentacji i pojęcia. W związku z tym rozróżnił także język i mówienie. Język ujął jako abstrakcyjny wytwór, nie mogący być tworem pojedynczego człowieka, który może jedynie się wypowiadać w języku.

7. Lokalnie, w Polsce do najsłynniejszych lingwistów należy Jan Miodek. Jest on profesorem i dyrektorem Instytutu Filologii Polskiej Uniwersytetu Wrocławskiego oraz członkiem Komitetu Językoznawstwa PAN. Zajmuje się popularyzacją języka polskiego. Prócz dorobku naukowego znany, ceniony i lubiany za niebanalny talent dydaktyczny, poczucie humoru oraz swobodę wypowiedzi czystą polszczyzną. Prowadził wiele programów telewizyjnych o charakterze edukacyjnym i popularyzatorskim, jest autorytetem językowym. Publikuje wiele artykułów na temat ewolucji języka polskiego, specyfiki języka gwiazd, mediów czy polityków, przedstawiając naukowe zagadnienia w przystępny sposób dla każdego czytelnika, również całkowitego laika w dziedzinie lingwistyki.

8. Polskim lingwistą znanym nie tylko w środowisku lingwistów i osób zainteresowanych językiem, językami, głównie z mediów, jest Jerzy Bralczyk. Od 2000 roku profesor, wykłada na Uniwersytecie Warszawskim jak również w Szkole Wyższej Psychologii Społecznej w Warszawie. Specjalizuje się w języku mediów i polityki oraz reklamy. Jest członkiem Rady Języka Polskiego, a także Komitetu Językoznawstwa PAN. Znany z programu telewizyjnego Mówi się oraz Na słówko, jak również audycji radiowych Słowo o słowie.

Zgłębiając życiorysy lingwistów zauważyć można pewną prawidłowość, niezależnie od tego skąd pochodzą, kiedy żyli, żyją i w jaką specjalizacją lingwistyki się pasjonują – wykazują zdolności językowe, które przejawiają się głównie w rozpoznawaniu analogii, wychwytywaniu zbieżności i zależności. Nierzadko lingwiści są również poliglotami, posiadają wszechstronną wiedzę mimo skupienia się na języku, bowiem język to coś więcej niż zbiór reguł, znaków, to również jego kultura, historia, tradycja.

8/12/2015

O pochodzeniu słów w angielskim, czyli dlaczego w hamburgerze nie ma szynki

Source: https://pixabay.com/
Na to pytanie mógłbym odpowiedzieć dosłownie jednym zdaniem, ale postanowiłem wyczerpać temat i właśnie się do tego zabieramy.

Jeżeli chodzi o słownictwo, język angielski na przestrzeni wielu, wielu lat czerpał z innych języków: głównie z łaciny (antenna, genius, species) oraz języka francuskiego (do XIII wieku około 10 tysięcy słów, m.in. government, arrest, religion, army, fashion, colour, grammar). Wszystko za sprawą (często nieprzyjaznych) stosunków z innymi państwami, które nierzadko kończyły się najazdem terytorialnym.

8/05/2015

Wyzwanie: język hiszpański w 18 miesięcy!

Hej. Dzisiaj przychodzę z wyzwaniem. Jest to moja odpowiedź na cykl, który pojawił się u Olgi z bloga Francuski Egzamin Delf. Przez zaledwie 1,5 roku dobrnęła we francuskim do poziomu B2, zdała egzamin DELF i postanowiła podzielić się z nami wieloma spostrzeżeniami i metodami nauki. Zdecydowałem się zwyczajnie spróbować i zobaczyć, co z tego wyjdzie.

Moim wielkim marzeniem jest zajmować się hiszpańskim w przyszłości zawodowo, a znajomość języka pozwoliłaby mi ominąć studia licencjackie z iberystyki.

Jaki jest cel na czas tego wyzwania? Dobrnąć w języku hiszpańskim do poziomu B2! Według danych orientacyjnych z tej strony, potrzeba 720 godzin nauki, by się porządnie do tego przygotować. Ja jestem na poziomie A2/B1, więc zacznę od powtórzenia dwóch pierwszych poziomów i zacznę naukę od B1.


8/03/2015

Minimal pairs jako narzędzie do nauki wymowy

Dzisiaj przychodzę z wpisem dotyczącym mojej pracy dyplomowej, a dokładniej nauki wymowy poprzez minimal pairs. Od zawsze zastanawiało mnie, dlaczego nauczyciele w szkołach nie skupiają się na nauczaniu tego aspektu języka, który bez wątpienia jest ważny. Mając nawet niezły zasób słownictwa oraz poruszając się w miarę swobodnie w obszarze gramatyki można nie być w stanie efektywnie używać języka, a to przecież komunikacja jest naszym celem. Postanowiłem zmierzyć się z tym i sprawdzić, czy rzeczywiście to takie straszne, a efekty bardzo mnie zaskoczyły.

Co to są minimal pairs? Minimal pairs to wyrazy różniące się między sobą jednym dźwiękiem, który musi znajdować się w tym samym miejscu w obu słowach, przy czym pamiętamy, że liczymy dźwięki, nie litery – to bardzo ważne! Przykład:
Dla początkujących. Pierwsze słowo, crash oznacza wypadek, jakąś kraksę, crush natomiast zadurzenie. To jedynie moje pierwsze skojarzenia, gdyż oba słowa mają o wiele więcej znaczeń. Oba słowa składają się z czterech dźwięków: crash /k+r+æ+ʃ/ oraz crush /k+r+ʌ+ʃ/. Podmieniając 3 dźwięk w tym wypadku zmieniamy znaczenie słowa.